محکی: رسانه محلی پاسخ به دغدغه ی مردم است
در نشست سوم رویداد «رَج» با حضور نشست دکتر علی اصغر محکی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران و عضو هیات مدیره انجمن علمی مدیریت اطلاعات ایران به بررسی ابعاد مختلف ضرورت وجود رسانه های محلی و نسبت آن با حاکمیت پرداختیم.
دکتر علی اصغر محکی در این نشست با اشاره به خاستگاه روزنامه نگاری امروز گفت: روزنامه نگاری که امروزه حاکمیت پیدا کرده است منزلتی متفاوت از رسانه ی مردمی یا محلی دارد. روند توسعه ی روزنامه نگاری در دنیا و از جمله کشور ما به شکل مردمی نبوده است. به همین دلیل به رغم اینکه سالیان زیادی از فعالیت روزنامه نگاری در کشور ما می گذرد هنوز فرهنگ روزنامه خواندن و اینکه روزنامه جزو رسانه های اصلی مردم باشد و در نبود آن احساس کمبود کنند وجود ندارد. این اصل نبودن در بحث اعتماد که بزرگترین سرمایه ی هر رسانه است وجود دارد. مردم احساس می کنند زبان روزنامه های ما رسمی و دور از زبان مردم است. برای همین می بینیم که اخیرا بیلبورد های تبلیغاتی در سطح شهر مشهد هم به لهجه محلی درآمده و آن ها هم متوجه شدند که اگر به زبان مردم نزدیک نشوند راه به جایی نخواهند برد.
وی افزود: مردم وقتی به رسانه ها نگاه می کنند می بینند که ادبیات، دغدغه و نیازهای آن ها در آن رسانه وجود ندارد. این موضوع شامل رسانه های نوشتاری و حتی صوتی و تصویری نیز می شود. رسانه های ما امروزه دارند یک ساز و کار بالا به پایینی را دنبال می کنند که طبق آن قرار است مردم به یک جایی هدایت شوند. در حالیکه باید خواسته ی مردم در رسانه نشان داده شود و مسئولین را با آن نیاز همراه کنند. در یک رسانه ی محلی مردم بیشتر خود را می بینند. با توجه به اینکه نوع کنشگری در رسانه ی محلی بیشتر انتقادی است و سانسور باید در آن کمتر باشد و همچنین جنس مسائل آن عینی، مردمی و تیزتر است فعالیت رسانه های محلی برای نهادهای نظارتی رسمی و حاکمیتی دشوار خواهد بود. مگر اینکه بر حسب چند پیش شرط نهادهای نظارتی مجبور به تن دادن به کار رسانه های محلی شوند. یکی از این پیش شرط ها زمانی است که به نظر می آید حجم مطالبات مردمی و تبیین و توجیه رسانه های رسمی به گونه ای است که نیاز به رسانه هایی دیگر می باشد تا این رسانه ها بهتر حرف مردم را بشنوند و ارتباط گیری آسان تر شود. و پیش شرط دیگر این است که حاکمیت به این درک رسیده باشد که بایست تقسیم کاری صورت گیرد. به این صورت که مسائل کلان ملی و سیاست خارجی به رسانه های رسمی برود و مسائل خرد در رسانه های خود مطرح و جمع شوند.
محکی در ادامه عنوان کرد: رسانه ی محلی در شرایطی رشد می کند که ترتیبات رسمی حاکمیتی به نوعی پذیرفته باشد که می خواهیم به سوی حالتی از فدرالیسم محلی برویم یا اینکه هر زمان که می خواهد یک اتفاق و رویداد در شهر رخ دهد بلافاصله ذهنیت سیاستگذاران به این سمت برود که تشکل ها و رسانه ی محلی چگونه می توانند در این رویداد ورود پیدا کنند و به این سمت نروند که خبرگزاری ها و روزنامه های رسمی را دعوت کنیم که بیایند و پشتیبانی کنند. برای فعالسازی رسانه های محلی به سه گام نیاز است. گام نخست حساس سازی می باشد. یعنی باید تا جایی که امکان دارد هر مرجع مرتبطی در موضوع فعالیت رسانه های محلی نسبت به ضرورت و کارکرد رسانه ی محلی حساس شود و بداند که بدون رسانه ی محلی دشواری ها بیشتر خواهد بود. ترتیبات ارتباطی حاکمیتی باید به این سمت برود که همیشه باب گفت و گو باز باشد. باز گذاشتن کانال های گفت و گو آن هم محدود به رسانه های کلان که قابل دسترس طیف های مختلف مخاطب نیست راه به جایی نخواهد برد. گام بعدی برای فعالسازی رسانه های محلی توانمند سازی است که رویداد «رَج» نیز در پی آن است و گام سوم نیز فعالسازی می باشد.
هویت سازی در رسانه محلی رخ می دهد
این استاد دانشگاه در ادامه با تاکید بر کارکرد رسانه ی محلی در مبحث جهاد تبیین گفت: روزنامه نگاری محلی با مدیریت حوزه شناخت، احساس، نگرش ها و رفتاری های مخاطبان هم راستا است. آن کاری را که رسانه های کلان ما نتوانستند انجام دهند رسانه ی محلی می تواند انجام دهد. یکی از بزرگترین ترتیبات اجرایی یا پیاده سازی فرمایش مقام معظم رهبری در بحث مربوط به تبیین شناختی مردمی سازی رسانه است. یکی از راه های مردمی سازی رسانه داشتن روزنامه نگار شهروند است که رسانه را از خود بداند و صدای مردم باشد. کارآمدی با ایجاد سطحی از اعتماد سازی و رضایت اتفاق می افتد و اعتماد و رضایت را می توانیم از طریق فرایندهای ارتباطی، تعاملی و گفت و گو محور ایجاد کنیم که رسانه ی محلی این کارکرد را دارد. هویت سازی و انتقال ارزش های اساسی قوام بخش به جامعه از طریق روزنامه ی محلی است.
وی در پایان افزود: با توجه به تنوع فرهنگی که ما داریم خیلی دشوار است که رسانه های کلان هویت سازی و انتقال ارزش های اساسی داشته باشند. رسانه ی محلی بر اساس خرده فرهنگ و رویدادهای تاریخی محله ورود پیدا می کند. روایت سازی مبتنی بر تداوم تاریخی و جغرافیایی می باشد و این مهم از طریق مردمی سازی رسانه اتفاق می افتد. رسانه ی محلی باید صدای افرادی باشد که به حاشیه رانده شده و به خاموشی گراییده شده اند باشد.
